ବିହାରର ଗୟା ସହରରେ ଅବସ୍ଥିତ ବିଷ୍ଣୁପାଦ ମନ୍ଦିର ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମର ପ୍ରମୁଖ ତୀର୍ଥସ୍ଥଳ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ। ଏହି ମନ୍ଦିରର ବିଶେଷ ମହତ୍ତ୍ୱ ହେଉଛି ଯେ ଏଠାରେ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ପବିତ୍ର ପାଦଚିହ୍ନ ରହିଛି ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ। ପୌରାଣିକ କଥା ଅନୁସାରେ, କଠୋର ତପସ୍ୟା ପରେ, ଗୟାସୁର ରାକ୍ଷସ ବ୍ରହ୍ମାଙ୍କଠାରୁ ଏକ ବର ପାଇଥିଲା ଯେ ଯିଏ ତାଙ୍କୁ ଦର୍ଶନ କରିବ ସେ ମୋକ୍ଷ ପ୍ରାପ୍ତି କରିବ। ଏହା ତିନିଲୋକରେ ଏକ ହଇଚଇ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା। ତା’ପରେ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ ଗୟାସୁରକୁ ବଧ କଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କ ପାଦ ସାହାଯ୍ୟରେ ମାଟିରେ ଚାପି ଦେଲେ। ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ଏହି ପବିତ୍ର ମନ୍ଦିର ସେହି ସ୍ଥାନରେ ନିର୍ମିତ ହୋଇଥିଲା ଯେଉଁଠାରେ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ପାଦ ପଡ଼ିଥିଲା।
ମନ୍ଦିରର ସ୍ଥାପତ୍ୟ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଜନକ। ଏହା ବିଶାଳ ଗ୍ରାନାଇଟ୍ ପଥରରେ ନିର୍ମିତ ଏବଂ ଏହାର ଛାତ ଏକ ବିଶାଳ ଛତା ପରି। ମନ୍ଦିରର ମଧ୍ୟଭାଗରେ ଅବସ୍ଥିତ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ପବିତ୍ର ପାଦଚିହ୍ନ ରୂପାରେ ଆଚ୍ଛାଦିତ। ଏଠାକୁ ଆସୁଥିବା ଭକ୍ତମାନେ ଏହି ପବିତ୍ର ପାଦଚିହ୍ନ ସ୍ପର୍ଶ କରି ଆଶୀର୍ବାଦ ପାଆନ୍ତି। ବିଷ୍ଣୁପଦ ମନ୍ଦିର ଦର୍ଶନ କଲେ ମନକୁ ଶାନ୍ତି ମିଳିଥାଏ। ପ୍ରତିବର୍ଷ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଭକ୍ତ ଏଠାକୁ ଆସନ୍ତି। ବିଶେଷକରି ପିତୃପକ୍ଷ ସମୟରେ ଏଠାରେ ବହୁତ ଭିଡ଼ ହୁଏ। ଲୋକମାନେ ସେମାନଙ୍କ ପୂର୍ବପୁରୁଷଙ୍କ ପାଇଁ ପିଣ୍ଡଦାନ ଅର୍ପଣ କରନ୍ତି ଏବଂ ମନ୍ଦିରରେ ପୂଜା କରନ୍ତି।
ବିଷ୍ଣୁପାଦ ମନ୍ଦିର ବ୍ୟତୀତ, ଗୟା ସହରରେ ଅନେକ ଧାର୍ମିକ ସ୍ଥାନ ଅଛି, ଯେପରିକି ଗୟାଜୀ ମନ୍ଦିର, ପ୍ରେତ ଶିଳା, ବ୍ରହ୍ମକୁଣ୍ଡ ଇତ୍ୟାଦି। ଏହି ସମସ୍ତ ସ୍ଥାନକୁ ମିଶ୍ରଣ କରି, ଗୟା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ତୀର୍ଥସ୍ଥଳ ପାଲଟିଛି। ଯଦି ଆପଣ ଧାର୍ମିକ ଯାତ୍ରାରେ ଯିବାକୁ ଯୋଜନା କରୁଛନ୍ତି, ତେବେ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ଗୟା ପରିଦର୍ଶନ କରନ୍ତୁ। ଏଠାକାର ପବିତ୍ର ପରିବେଶ ଏବଂ ଧାର୍ମିକ ଗୁରୁତ୍ୱ ଆପଣଙ୍କୁ ଅପାର ଶାନ୍ତି ଦେବ।
କେତେବେଳେ ଯିବେ?
ବିଷ୍ଣୁପାଦ ମନ୍ଦିର ପରିଦର୍ଶନ ପାଇଁ ସର୍ବୋତ୍ତମ ସମୟ ହେଉଛି ନଭେମ୍ବରରୁ ଫେବୃଆରୀ। ଏହି ସମୟରେ ପାଗ ସୁଖଦ ଥାଏ ଏବଂ ଦର୍ଶନ ସହଜ ହୋଇଥାଏ। ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଋତୁରେ ତାପମାତ୍ରା ବହୁତ ବଢ଼ିଯାଏ, ତେଣୁ ଏହି ସମୟରେ ଯାତ୍ରା କରିବାରୁ ଦୂରେଇ ରୁହନ୍ତୁ।
ମନ୍ଦିର ସମୟ
ସକାଳ ୯ଟାରୁ ମଧ୍ୟାହ୍ନ ୧୨.୩୦ଟା ଏବଂ ସନ୍ଧ୍ୟା ୫ଟାରୁ ରାତି ୮ଟା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ। ଏହି ମନ୍ଦିରରେ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରବେଶ ମାଗଣା।