ଭାରତର ଆର୍ଥିକ ରାଜଧାନୀ ମୁମ୍ବାଇ ସହରର ସିଦ୍ଧିବିନାୟକ ମନ୍ଦିର କେବଳ ଭାରତରେ ନୁହେଁ ବରଂ ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ଗଣପତି ବାପ୍ପାଙ୍କ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ମନ୍ଦିର ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ। ଦେଶ ବିଦେଶରୁ ଭକ୍ତ ଏବଂ ପର୍ଯ୍ୟଟକମାନେ ଏଠାକୁ ଗଣପତି ବାପ୍ପାଙ୍କ ଦର୍ଶନ ପାଇଁ ଆସନ୍ତି। ଏହା ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ବିଶ୍ୱାସର ଏକ ପ୍ରମୁଖ କେନ୍ଦ୍ର ମଧ୍ୟ। ଗଣେଶ ଉତ୍ସବ ସମୟରେ, ବାପ୍ପାଙ୍କ ଦର୍ଶନ ପାଇଁ ଏଠାରେ ଭକ୍ତମାନଙ୍କର ପ୍ରବଳ ଭିଡ଼ ଦେଖାଯାଏ, ଏହି ଉତ୍ସବ ଦେଖିବାକୁ କେବଳ ଦେଶରୁ ନୁହେଁ ବରଂ ବିଦେଶରୁ ମଧ୍ୟ ଲୋକମାନେ ଏଠାକୁ ଆସନ୍ତି। ସିଦ୍ଧିବିନାୟକ ମନ୍ଦିର ସହିତ ଜଡିତ ଅନେକ ଆକର୍ଷଣୀୟ କଥା ଅଛି, ଯାହା ବିଷୟରେ ବହୁତ କମ୍ ଲୋକ ଜାଣିଥିବେ, ତେଣୁ ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଏହି ମନ୍ଦିରର ଅକୁହା କଥା ବିଷୟରେ ।
ଯେତେବେଳେ ଆମେ ଗଣେଶଙ୍କ ମୂର୍ତ୍ତି ଦେଖୁ, ତାଙ୍କ ଶୁଣ୍ଢ ବାମ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ଥାଏ, କିନ୍ତୁ ସିଦ୍ଧିବିନାୟକ ମନ୍ଦିରରେ, ଗଣପତିଙ୍କ ଶୁଣ୍ଢ ଡାହାଣ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ଥାଏ। ଏଠାରେ ଥିବା ଗଣେଶ ମୂର୍ତ୍ତି ଗୋଟିଏ କଳା ପଥରରେ ଖୋଦେଇ ହୋଇଥିବା କୁହାଯାଏ ଏବଂ ଏହାର ଉଚ୍ଚତା ୨.୫ ଫୁଟ ଏବଂ ଚଉଡା ୨ ଫୁଟ। ଏଠାରେ ଭଗବାନ ଗଣେଶ ତାଙ୍କର ଦୁଇ ପତ୍ନୀ ରିଦ୍ଧି ଏବଂ ସିଦ୍ଧିଙ୍କ ସହିତ ବସିଛନ୍ତି। ଏହି ମନ୍ଦିର ମଙ୍ଗଳବାର ଆରତୀ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ବହୁତ ପ୍ରସିଦ୍ଧ।
ଗଣପତି ବାପ୍ପାଙ୍କ ସିଦ୍ଧିବିନାୟକ ମନ୍ଦିର ୧୯ ନଭେମ୍ବର ୧୮୦୧ରେ ଲକ୍ଷ୍ମଣ ବୀଥୁ ପାଟିଲ ନାମକ ଜଣେ ସ୍ଥାନୀୟ ଠିକାଦାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନିର୍ମିତ ହୋଇଥିଲା। ବହୁତ କମ୍ ଲୋକ ଜାଣିଥିବେ ଯେ ଏହି ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ଟଙ୍କା ଜଣେ କୃଷକ ମହିଳା ଦେଇଥିଲେ, କୁହାଯାଏ ଯେ ମହିଳାଙ୍କ କୌଣସି ସନ୍ତାନ ନଥିଲେ, ଯାହା ଯୋଗୁଁ ସେ ବାପ୍ପାଙ୍କ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଯୋଗଦେବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ। ସେ ଚାହୁଁଥିଲେ ଯେ ପ୍ରଭୁ ଗଣେଶ ମନ୍ଦିରକୁ ଆସୁଥିବା ପ୍ରତ୍ୟେକ ବନ୍ଧ୍ୟା ମହିଳାଙ୍କ ଥଳିକୁ ତାଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦରେ ପୂରଣ କରନ୍ତୁ ଏବଂ ପ୍ରତ୍ୟେକ ମହିଳା ସନ୍ତାନ ପ୍ରାପ୍ତ କରନ୍ତୁ।
ସିଦ୍ଧିବିନାୟକ ମନ୍ଦିରକୁ ଭାରତର ସବୁଠାରୁ ଧନୀ ମନ୍ଦିର ମଧ୍ୟରେ ଗଣନା କରାଯାଏ। ଆପଣଙ୍କୁ କହିରଖୁଛୁ ଯେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ମନ୍ଦିରକୁ ୧୦-୧୫ କୋଟି ଟଙ୍କାର ଦାନ ମିଳିଥାଏ। ଏହା ସହିତ, ଏହି ମନ୍ଦିରର ଯତ୍ନ ନେଉଥିବା ସଂଗଠନ ହେଉଛି ମୁମ୍ବାଇର ସବୁଠାରୁ ଧନୀ ଟ୍ରଷ୍ଟ। ଏହି ମନ୍ଦିର ବିଷୟରେ ଆଉ ଏକ ଆକର୍ଷଣୀୟ ତଥ୍ୟ ହେଉଛି ଯେ ଭିତର ଛାତ ସୁନାରେ ଆଚ୍ଛାଦିତ।
ଷ୍ଟକ୍ ଏବଂ ସେୟାର ସହିତ ଜଡିତ ସବୁଠାରୁ ଅନନ୍ୟ ଖବର ହେଉଛି ଯେ ଭକ୍ତମାନେ ମନ୍ଦିର ଟ୍ରଷ୍ଟରେ ଥିବା ସେମାନଙ୍କର ଷ୍ଟକ୍ ଏବଂ ସେୟାର ମଧ୍ୟ ବିକ୍ରି କରିପାରିବେ। ସିଦ୍ଧିବିନାୟକଙ୍କୁ ନବସାଚ୍ଚା ଗଣପତି କିମ୍ବା ନବସାଳା ପବଣାର ଗଣପତି ଭାବରେ ମଧ୍ୟ ଜଣାଶୁଣା। ପ୍ରକୃତରେ, ଗଣପତିଙ୍କୁ ମରାଠୀ ଭାଷାରେ ଏହି ନାମରେ ଡକାଯାଏ, ଯାହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଯେବେ ବି ଜଣେ ଭକ୍ତ ସିଦ୍ଧିବିନାୟକ ମନ୍ଦିରକୁ ସଚ୍ଚା ହୃଦୟରେ ପୂଜା କରିବାକୁ ଆସନ୍ତି, ବାପ୍ପା ତାଙ୍କର ସମସ୍ତ ଇଚ୍ଛା ପୂରଣ କରନ୍ତି।
ଯଦି ଆପଣ ଏହି ମନ୍ଦିରକୁ ଆସିଛନ୍ତି, ତେବେ ଆପଣ ହୁଏତ ହନୁମାନଙ୍କର ଏକ ଛୋଟ ମନ୍ଦିର ମଧ୍ୟ ଦେଖିଥିବେ। କୁହାଯାଏ ଯେ ରାସ୍ତା ପ୍ରଶସ୍ତୀକରଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା ସମୟରେ ସିଦ୍ଧିବିନାୟକ ମନ୍ଦିର ନିକଟରେ ଏକ ହନୁମାନ ମୂର୍ତ୍ତି ମିଳିଥିଲା। ପୁରୋହିତ ଏହି ମୂର୍ତ୍ତିଟିକୁ ଦେଖିଲେ ଏବଂ ଏହାକୁ ମନ୍ଦିରକୁ ଆଣିଲେ। ମନ୍ଦିରର ଏକ ଛୋଟ ମନ୍ଦିରରେ ହନୁମାନ ମୂର୍ତ୍ତି ବିଦ୍ୟମାନ।
