ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ବିଶ୍ୱର ସର୍ବବୃହତ ଗଣତନ୍ତ୍ର ଭାରତରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କୁ ପ୍ରଥମ ନାଗରିକ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଦିଲ୍ଲୀରେ ଅବସ୍ଥିତ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭବନ ହେଉଛି ତାଙ୍କର ସରକାରୀ ବାସଭବନ। ଯାହା ଭାରତର ଶକ୍ତି, ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ପରମ୍ପରା ଏବଂ ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷ ପ୍ରକୃତିର ପ୍ରତୀକ। ୩୩୦ ଏକର ଜମିରେ ପରିବ୍ୟାପ୍ତ ଏହି ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭବନ ଏହାର ଗରିମା ପାଇଁ ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ପ୍ରସିଦ୍ଧ। ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭବନରେ କେତେ ରୁମ୍ ଅଛି ଏବଂ ଏହା ଭିତରୁ କିପରି ଦେଖାଯାଏ ଜାଣନ୍ତୁ ।
ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭବନ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀର ରାଇସିନା ହିଲ୍ର ରାଜପଥର ପଶ୍ଚିମ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ଅବସ୍ଥିତ। ଯାହା ଭାରତର ଶକ୍ତି, ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ପରମ୍ପରା ଏବଂ ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷ ପ୍ରକୃତିର ପ୍ରତୀକ। ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭବନର ଗ୍ୟାଲେରୀର ମୋଟ୍ ଲମ୍ବ ୨.୫ କିଲୋମିଟର। ଏଠାରେ ୯ଟି ଟେନିସ କୋର୍ଟ, ଗୋଟିଏ ପୋଲୋ ଗ୍ରାଉଣ୍ଡ, ଗଲ୍ଫ ଗ୍ରାଉଣ୍ଡ ଏବଂ ଏକ ସୁନ୍ଦର ମୋଗଲ ଉଦ୍ୟାନ ମଧ୍ୟ ଅଛି। ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭବନରେ ଦୁଇଟି ହଲ୍ ଅଛି, ଯାହା ଅଶୋକ ହଲ୍ ଏବଂ ଦରବାର ହଲ୍ ନାମରେ ଜଣାଶୁଣା ଥିଲା। ସରକାର ଦରବାର ହଲ୍ର ନାମ ‘ଗଣତନ୍ତ୍ର ମଣ୍ଡପ’ ଏବଂ ଅଶୋକ ହଲ୍ର ନାମ ’ଅଶୋକ ମଣ୍ଡପ’ ରଖିଛନ୍ତି।
ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭବନର ୨.୫ କିଲୋମିଟର କରିଡର ସହିତ, ୧୫ ଏକର ପରିମିତ ଏକ ଉଦ୍ୟାନ ଅଛି । ଯାହାକୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ଅମୃତ ଉଦ୍ୟାନ କୁହାଯାଏ। ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭବନର ଗମ୍ବୁଜ ଉପରେ ତ୍ରିରଙ୍ଗା ଉଡୁଛି, ଏହାକୁ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଗମ୍ବୁଜ କୁହାଯାଏ। ଏହା ସମଗ୍ର କୋଠାର ଉଚ୍ଚତାର ଦୁଇଗୁଣ। ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭବନ ୱେବ୍ସାଇଟ ଅନୁଯାୟୀ, ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭବନରେ ମୋଟ୍ ୩୫୦ଟି ରୁମ୍ଅଛି। ଏଠାରେ ୧୮ଟି ଶିଡ଼ି ଏବଂ ୭୪ଟି ବାରଣ୍ଡା ନିର୍ମିତ ହୋଇଛି। ଏହି କୋଠାରେ ୨୨୭ଟି ସ୍ତମ୍ଭ, ୧୪ଟି ଲିଫ୍ଟ ଏବଂ ୩୭ଟି ଝରଣା ଅଛି।
ଦରବାର ହଲ୍ (ଗଣତନ୍ତ୍ର ମଣ୍ଡପ)ରେ ୨ ଟନ୍ ଓଜନର ଏକ ବେଲଜିୟମ କାଚ ଝାଡୁ ଅଛି, ଯାହା ପଥରଗୁଡ଼ିକୁ ଚମକଦାର କରିଥାଏ। ହଲର ୪୨ ଫୁଟ ଉଚ୍ଚ କାନ୍ଥଗୁଡ଼ିକ ଧଳା ମାର୍ବଲ ପଥରରେ ସଜାଯାଇଛି। ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭବନରେ ଏକ ଡାଇନିଂ ହଲ୍ ମଧ୍ୟ ଅଛି। ଏଠାରେ ଏକାଥରେ ୧୦୪ ଜଣଙ୍କ ପାଇଁ ବସିବା ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅଛି।
